آیا حمله به سفارت ایران در لندن عملی به صلاح حرکت الاحواز بود؟

آیا حمله به سفارت ایران در لندن عملی به صلاح حرکت الاحواز بود؟
نقدی بر فرهنگ قهرمان پروری

رضا وشاحی

2008-10-10

فوزی بدوی نژاد، آخرین بازمانده از حمله به سفارت ایران در لندن در سال 1980 پس از بیست و هشت سال زندان، این ماه از زندان آزاد خواهد شد تا در بریتانیا بماند. به این مناسبت این مقاله نگاهی می کند به ماجرای گروگان گیری سفارت ایران در لندن.

تا همین روزها[1] در روزنامه های بریتانیا از اشخاصی که در این حمله مشارکت کردند با نام تروریست نامبرده می شود. بر حسب منابع غربی و عربی، حمله توسط سازمان امنیت عراق طرح و توسط تروریست ها اجرا شد. ولی تاکنون ما اهوازی ها با نام قهرمان از آنان یاد کرده ایم.

بعد از نزدیک به سه دهه از واقعه حمله به سفارت ایران در لندن در سال 1980، همچنان برخی از کسانی که در این واقعه شرکت کردند با عنوان قهرمان نام می برند.

از نظر بریتانیا و کشورهای غربی حمله به سفارت ایران در لندن، یک عمل تروریستی به شمار می رود. عملی که بقیه حرکات احوازی می بایست با نقد آن به شکل شفاف، فاصله گرفتن خود را از چنین رفتاری نشان دهند.

سوال اینجاست که چرا نزدیک به سه دهه هیچکدام از احزاب و سازمانهای اهوازی در انتشار نقدی بر این رفتار تاکنون مبادرت نکرده اند؟ و این همه ستایش نامه از کسانی که برای ما برچسب تروریست بودن به ارمغان آوردند، چگونه قابل توجیه است؟ سوالی که غربی ها می پرسند این می باشد که آیا ما با محکوم نکردن چنین وقایعی، آیا انتظار تکرار مجدد آن را داریم؟ باید دید آیا پس از نزدیک به سه دهه، در کل این حمله به قضیه احواز کمک کرد و یا نه.

خسارت های بزرگ

به نظر می رسد با هر معیاری که به قضیه نگاه کنیم، در نهایت به ضرر ما احوازی ها بوده است. اگر یکی از دلایلی که مدام مطرح شده و آن ایجاد آگاهی جهانی در مورد قتل عام محمره بوده باشد[2]، اصولا این واقعه نه کمکی به آن واقعه نکرد، بلکه همه توجهات را فقط به واقعه جدید جلب کرد. و اصولا همدردی بین المللی را از ما دور نمود. و برای ما برچسب ترورست و وابسته بودن به سازمان های امنیت عربی و غیر مستقل بودن را هم به ارمغان آورد.

علاوه بر آن وقتی کفن پوشان طرفدار خمینی در جلوی سفارت تظاهرات کردند که اگر مساله را حل نکنید با خون خود سفارت را خواهیم شست (که اصولا دلیل دستور نخست وزیری برای حل بحران توسط اس او اس همین واقعه بود، به عکس مقابل نگاه کنید)، روابط بریتانیا و ایران دچار بحران شده بود و بریتانیا نمی توانست هیچگونه فشاری به ایران در مورد مسایل اهواز وارد کند.

حکومت ایران البته از این فرصت بیشترین استفاده تبلیغاتی را کرد و مساله اهواز را تماما به سازمان امنیت عراق نسبت داد واز این قضیه به شکل سر پوشی بر جرایم نسل کشی خود در محمره استفاده کرد. همچنین بارها حکومت بریتانیا را عامل این گروگانگیری معرفی کرد.

نتایج منفی بسیار شدید

در نتیجه این عملیات، عده زیادی از مهاجرین اهوازی تا سالها به علت این واقعه در بریتانیا به عنوان پناهنده عرب از اهواز مورد قبول قرار نمی گرفتند. در نتیجه احزاب اهوازی که می توانستند در دهه هشتاد شکل بگیرند با نزدیک به دو دهه تاخیر شکل گرفتند.

تاثیر منفی این حرکت شاید سالها بازسازی مثبت می طلبد. در کتابها، مستندات و تحقیقات زیادی این واقعه با عناوینی همانند گروگانیری عرب های جنوب ایران در لندن، ثبت شده است.

خصوصا به دو دلیل این واقعه خیلی تاریخی است، اول اینکه اولین و تاکنون آخرین موردی بوده است که نیروهای اس او اس یا هنگ ویژه نیروهای هوایی بریتانیا در شهر لندن وارد یک عملیات شد. دلیل دوم این است که این حمله اس او اس به سفارت به شکل زنده و برای اولین بار از تلویزیون سراسری بریتانیا پخش شد. صدها خبرنگار و ژورنالیست هم این واقعه را به تمام جهان گزارش کردند.

برچسب تروریست بودن برای ملتی که خود زیر تروریست فارس است بسیار سنگین است. ما می بایست به هر قیمت از این برچسب ها دوری کنیم.

یکی از دلایل عمده ای که غرب از قضیه اهواز حمایت نمی کند، عدم نقد این مساله و مسایل مشابه توسط احزاب اهوازی است. غرب در نتیجه همچنان تصور می کند که در بر همان پاشنه می چرخد و اهوازی ها همچنان حرکت های غیر مستقلی هستند که به شکل کارتی در دست این و آن کشور دست به دست می شوند.

پناهندگی البته حق مسلم فوزی بدوی نژاد می باشد

این که فوزی بدوی نژاد بعد از گذشت نزدیک به سه دهه در زندان آزاد می شود، البته حق مسلم هر شخصی، خصوصا آقای فوزی بدوی نژاد است که به کشوری مثل کشور اسلامی ایران بازگردانده نشود، چرا که با مجازات اعدام روبرو خواهد شد. نگارنده در سالهای اخیر مکاتبات متعددی در مورد ضمانت حق آزادی و امنیت بعد از زندان وی با دولت بریتانیا داشته ام. بحث ما بحث نتیجه حرکت است.

منافع ملی احواز

باید دید که سرنوشت تاریخی شش نفر مهاجم و گروگانگیر در این حمله مهم تر است و یا سرنوشت شش ملیون نفر؟ گاهی می بایست انتخاب هایی نه چندان آسان شکل بگیرد.

منافع ملی ما حکم می کند که به فکر منافع پایدار و بلند مدت خود باشیم و از سنت قهرمان پروری دوری بجوییم. وقتی که ما منافع ملی خود را تعریف کرده باشیم، بیشتر این مسایل براحتی قابل حل خواهند بود. اینهم نمونه دیگری است که ما هنوز منافع ملی خودمان را نمی دانیم.

ریشه این مدح ها و ستایش های بی خودی هم البته مثل بسیاری معضلات ما ریشه قبیله ای دارند. در فرهنگ قبیله چنین افرادی بزرگ هستند. این فرهنگ خسارت های زیادی به شکل گیری فرهنگ سیاسی ما زده است.

من مدتی پیش در یک جلسه بودم و از آقایی احوازی در مورد دلایل سقوط سهل و آسان حکومت شیخ خزعل پرسیدم. تمام دلایل در مورد شکست خوردن شیخ خزعل از نظر ایشان این بود این بود که در نتیجه خیانت فلان قبیله شیخ خزعل حکومت را از دست داد!! این هم تحلیل مان از تاریخمان است!! بعد هم می گوییم چرا مسایل اهواز جهانی مطرح نمی شود!!! خب جای تعجب ندارد. با این افکار، مساله عربستان، جهانی که هیچ، منطقه ای هم مطرح نمی شود.

ما اهوازی ها معمولا به شکل ساده ای از سازمان ملل تا کشورهای غربی را، برای عدم طرح قضیه عربستان ملامت می کنیم. گاهی یادمان می رود که می بایست به رفتار گذشته خود هم با دید انتقادی نگاه کنیم. که شاید ما هم در این عدم مطرح شدن نقش داشته ایم.

آیا این توقع زیادی نیست که به کشوری( انگستان) حمله مسلحانه بکنیم و در عین حال هم بخواهیم که میانجی شود؟ بعد تازه تمام مشکلات را هم به گردن این کشور بیندازیم؟ این نه عاقلانه است و نه واقع بینانه و نه منصفانه.

محافظه کاری کشنده است

باید تعارف را کنار گذاشت. فرهنگ قهرمان پروری بی خودی را کنار گذاشت. باید به شکل جدی نقد کنیم. حالا به قبای فلانی ور بخورد را باید کنار گذاشت. این محافظه کاری و خجالتی برخورد کردن با مسایل سیاسی و فرهنگی عامل اصلی عقب ماندگی جامعه ما می باشد.

معلوم نیست ما کی قرار است بنشینیم و درست محاسبه کنیم و ببینیم که کدام حرکت به ضرر ما می باشد، اگر انجام دادیم نقدش کنیم و در آینده انجام ندهیم و کدام حرکت به صلاح و مصلحت ماست، اگر تاکنون انجام ندادیم تاکنون، برویم و انجام دهیم.

دلم می سوزد از باغی که می سوزد




[1] http://www.dailymail.co.uk/news/article-563647/Sole-terrorist-escape-alive-SAS-stormed-Iranian-Embassy-asylum-UK-released-jail.html

http://www.independent.co.uk/news/uk/home-news/embassy-terrorists-allowed-to-stay-in-uk-955887.html

http://www.telegraph.co.uk/news/3162156/Iranian-Embassy-terrorist-to-be-freed-this-month-can-claim-benefits.html



[2]
من نوار صدای تقاضاهای این شش مرد جوان را شنیده ام و هیچ کجا از واقعه محمره سخنی به میان نمی آورند.