ترجمه خلاصه یک سند سری از وزارت خارجه بریتانیا

       

1921/29/01

سری

شماره 296

تلگراف از کمیساریای عالی وزارت خارجه بریتانیا در بغداد

توزیع محدود با نظر چرچیل توسط دفتر هند امپراطوری بریتانیا

تلگراف شما را در 19 ژوئیه ملاحظه کردیم. بلشویک ها خطر بزرگی هستند. دو فاکتور اصلی وجود دارد: یکی اینکه آیا بلشویک ها توانایی و خواهان حمله و اشغال شمال ایران را دارند؟ دوم اینکه آیا دولت بریتانیا می خواهد جلوی ایشان را بگیرد؟ در مورد فاکتور اول رضا شاه در حال بستن قراردادی با روسهاست که می خواهد جلوی گسترش بلشویک ها را نگیرد. بهمین دلیل ما تمامی کمک به دولت رشا شاه را قطع کرده ایم.

بنظر می رسد که دولت رضا شاه در تهران بسیار ضعیف است و هر لحظه امکان دارد فرو بریزد. ما می بایست با مجلس تهران توافق کنیم و شاید فشار بر مجلس برای تغییر رضا شاه لازم باشد. بنظر می رسد که بلشویک ها شمال ایران را بزودی اشغال خواهند کرد. دراینصورت ما می بایست قسمت جنوبی ایران را که در حال حاضر در آن حضور داریم تقویت کنیم. مخصوصا خطوط نفت قصر شیرین، پشت کوه، بختیاری و عربستان. بختیاری ها بسیار مهم هستند چرا که در حال حاضر بر یزد و کرمان و اصفهان هم حکمرانی می کنند. آیا ما باید اعلام استقلال رسمی کردها و لرها و عرب ها را اعلام کنیم؟ و آنان را به ایجاد یک اتحاد دفاعی با هم تشویق کنیم که در صورت حمله بشلویک ها منطقه را با ایجاد یک ارتش دایمی مشترک حفظ کنند؟ همچنین نیروهای قشقایی را هم می بایست آموزش بدهیم. تمام این چهار فاکتور قبیله ای هستند و تا حد زیادی در حال حاضر مستقل از دولت مرکزی هستند. ایجاد کنفدراسیون اینچنینی می تواند هم به سود آنها باشد و هم به سود منافع بریتانیا در منطقه. اصفهان و یزد و کرمان را هم بین لرها و عرب ها و کردها تقسیم می کنیم و پایگاه های نظامی وسیعی درآنجا ایجاد می کنیم. ما می بایست در خطوط ارتباطی و تلگراف بین المحمره تا بوشهر و کرمانشاه تا اهواز و از اهواز تا خرم آباد و بندر عباس سرمایه گذاری کنیم. همچنین این خطوط را می بایست به خطوط مواصلاتی خانقین وصل کنیم. ما می بایست تمام تجار بریتانیایی و افراد ارشد دیپلماتیک وزارت خارجه متخصص در امور ایران را در یک جلسه جمع کنیم و مفصل بحث کنیم.

توضیح سند: سند نشان می دهد که رضا شاه توسط حکومت بریتانیا به قدرت نرسید و روابط بریتانیا با رضا شاه خراب و ضعیف بوده است. همچنین حمایت بریتانیا از کردها، لرها و عرب ها را در بدست آوردن استقلال خود نشان می دهد. نکته مهم صحبت از سرمایه گذاری بریتانیا در جنوب است و حفظ منافع بریتانیا است. بیشتر سند در مورد خطر گسترش بلشویک روس است. صحبت از ایجاد کنفدراسیون کردها، لرها، قشقایی ها و عرب ها به شکلی که هر کدام اعلام استقلال کنند و با هم اتحاد نظامی ایجاد کنند که جلوی نفوذ بلشویک ها را بگیرند.